မြန်မာအမျိုးသမီးများအား ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် ရန်ကုန်မြို့၊လှိုင်သာယာမြို့နယ်ရှိ ရပ်ရွာအခြေပြုရေသန့်ဖြန့်ဖြူးရုံမှ ခေါင်းဆောင်တဖြစ်လဲ သားဖွားဆရာမနှင့် HIV လူနာပြုစုစောင့်ရှောက်ရေး စေတနာ့ဝန်ထမ်းဖြစ်သူ မလင်းလင်း၏ UNDP၊ WaterAid တို့နှင့်အတူ ပူး‌ပေါင်းလက်တွဲ၍ သူမ၏ရပ်ရွာဝန်းကျင်အတွက် သောက်သုံးရေသန့်ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပုံအကြောင်းအား ဖော်ပြအပ်ပါသည်။ မလင်းလင်းသည် သားဖွားဆရာမအဖြစ် အလုပ်အကိုင်အတွေ့အကြုံရှိပြီး ယခင်ကလည်း HIV ဝေဒနာရှင်များအတွက် စေတနာ့ဝန်ထမ်းအဖြစ် ပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးခဲ့သည့်အလျှောက် သူမ၏ပတ်ဝန်းကျင်ရှိသူများကို ပံ့ပိုးကူညီခြင်း၏အရေးပါပုံအား  သိရှိထားပြီးဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း သူမအနေဖြင့် ရပ်ရွာဝန်းကျင်အတွင်းရှိလူများ၏ ကျန်းမာရေးနှင့်သာယာဝပြောရေးကိုမြှင့်တင်ရန် သန့်ရှင်းသောသောက်သုံးရေရရှိအောင် လုပ်ဆောင်သည့်နေရာတွင် လိုအပ်သောအကူအညီများအား လုပ်အားပေးလုပ်ဆောင်ရင်း တက်ကြွစွာပါဝင်ခဲ့သည်။  ဤရပ်ရွာအခြေပြုရေဖြန့်ဖြူးရုံသည် လူပေါင်း (၆,၉၀၀) ကျော်အား သောက်သုံးရေသန့်တစ်ပုံးလျှင် ငွေကျပ် (၂၅၀)ကျပ်တည်းဖြင့် ရောင်းချထောက်ပံ့ပေးလျှက်ရှိသည်။ ထိုနှုန်းထားသည် ယခင်က လူများစွာကိုဖျားနာစေသော မသန့်ရှင်းသည့်သောက်သုံးရေအတွက် ပေးဆောင်ခဲ့ရသည့်အတိုင်းပင်ဖြစ်သည်။ "ကျွန်မတို့ရပ်ကွက်ကလူတွေ ဖျားနာကြတုန်းက ဝင်ငွေလည်းမရှိသလောက်နည်းတာကြောင့် ဆေးရုံစရိတ်မတတ်နိုင်ခဲ့ကြဘူး။ ဆေးရုံစရိတ်ပေးလိုက်ပြန်ရင်လည်း ရေဝယ်သုံး၊ဝယ်သောက်ဖို့ အပိုပိုက်ဆံကမရှိတော့ပြန်ဘူးလေ။ ဒီလိုနဲ့ပဲ သံသရာကလည်ပြီး ဘယ်တော့မှမဆုံးတော့ဘူး" ဟု မလင်းလင်းကပြောပြခဲ့ပါသည်။  “အခုတော့ ကျွန်မတို့တွေ သန့်ရှင်းတဲ့သောက်သုံးရေသန့်ကိုရရှိပြီး အဲဒီရေဖြန့်ဖြူးတဲ့လုပ်ငန်းကနေပဲ အပိုဝင်ငွေတွေရရှိပါတယ်။ ဒီလိုရပ်ရွာအ‌ခြေပြုရေဖြန့်ဖြူးရုံ စတင်ခဲ့တဲ့အချိန်ကစပြီး ကျွန်မတို့ရွာမှာ ဖျားနာသူဦးရေဟာ သိသိသာသာလျော့နည်းလာခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ရေဖြန့်ဖြူးတဲ့အုပ်စုရှိ အမျိုးသမီးတွေဟာဆိုရင်လည်း အခုဆိုရင်အလုပ်အကိုင်လေးတွေရရှိပြီး သူတို့ရဲ့လစဉ်ဝင်ငွေတွေကို ရရှိနိုင်ကြပြီလေ"   ညောင်ရွာရှိ ရပ်ရွာလူထုအခြေပြု ရေဖြန့်ဖြူးရုံသည် UNDP မှပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ လုပ်ဆောင်လျှက်ရှိသောပရောဂျက်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းပရောဂျက်သည် ပုံမှန်ဝင်ငွေမရရှိဘဲ ရုန်းကန်နေရသည့် အမျိုးသမီးများအား ပံ့ပိုးကူညီပေးသွားမည်ဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီးများ၏ အသက်မွေးဝမ်း‌ကျောင်းမှုလုပ်ငန်းများတွင် တိုးတက်ကောင်းမွန်စေ‌ရန်လိုအပ်သော သင်တန်းများပို့ချ‌ပေးခြင်းဖြင့် ဝင်ငွေဖန်တီးမှုနှင့် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ တိုးတက်များပြားလာအောင် လုပ်ဆောင်ပေးသွားမည်ဖြစ်သည်။ UNDP သည် လှိုင်သာယာမြို့နယ်တွင် ယခုအချိန်ထိ လူပေါင်း (၁၀၀,၀၀၀) ကျော်၏ ဘဝပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် ကူညီပေးသွားခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ အပြုသဘောဆောင်သော ပြောင်းလဲမှုတစ်ခု မိမိနေထိုင်ရာဝန်းကျင်တွင်ပြုလုပ်ရန် ယခုကဲ့သို့ခက်ခဲသောကာလများအတွင်း မလင်းလင်း၏ ခေါင်းဆောင်မှုစွမ်းရည်နှင့် ခိုင်မာသောသန္နိဌာန်ကဲ့သို့သော အရာများသည် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ သူမသည် သူမပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အမျိုးသမီးများအား စံနမူနာပြခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ အမျိုးသမီးများ၏ဘဝ တိုးတက်ကောင်းမွန်ရေးအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ၍ အလုပ်အကိုင်ရာထူးများရရှိရန် ပံ့ပိုးကူညီပေးခြင်းသည် လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း ၎င်းတို့၏အခန်းကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ရေးအတွက် အလွန်အရေးပါသော လုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ 

ကျွန်မအနေဖြင့် ဤအတွေးအမြင်ဆောင်းပါးကို ရေးသားရခြင်းမှာယနေ့ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျားမတန်းတူညီမျှမှုနှင့် အမျိုးသမီးစွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်မှု မည်မျှအရေးကြီးကြောင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး မမွေးဖွားသေးသော မျိုးဆက်သစ် ကလေးများကို  ရှင်းပြလိုသည့် ဆန္ဒကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။ မိမိ၏ကလေးအတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်သည့် အနာဂတ်ကို လက်ဆင့်ကမ်းပေးလိုသည်မှာ မိခင်တိုင်း၏ ရင်ထဲက မျှော်လင့်ချက်ဆန္ဒ ဖြစ်ပါသည်။ ကျားမတန်းတူညီမျှရေး နှင့်ပတ်သက်၍ အခက်အခဲများကြားမှ ကြိုးစားပမ်းစားရရှိခဲ့သည့် တိုးတက်မှုများ ဆုတ်ယုတ် လျော့ပါးလာသည်ကို ကျွန်မတို့ကြုံတွေ့နေရသည့်အတွက် ကျားမတန်းတူညီမျှရေးနှင့် အမျိုးသမီးများ၏ စွမ်းဆောင်ရည် မြှင့်တင်ရေးကို ပိုမိုတိုးတက်အောင် လက်တွေ့ဆောင်ရွက်ရန် ပါဝင်ပတ်သက်သူအားလုံးကို ကျွန်မအနေဖြင့် တိုက်တွန်းနှိုးဆော် အပ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ အမျိုးသမီးများနှင့် မိန်းကလေးငယ်များသည် ကိုဗစ်-၁၉ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ အာဏာသိမ်းမှုနှင့် ဘေးကင်းလုံခြုံရေး၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာနှင့် လူမှုစီးပွားဆိုင်ရာ အကြပ်အတည်းများကြောင့် အချိုးအစား မမျှတစွာ ထိခိုက်ခံစားကြရသည်။ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကြောင့် အမျိုးသမီးနှင့် အမျိုးသားကြား လုပ်ခလစာ ကွာဟမှုကြီးမားလာသည့်အပြင်၊ အသေးစားနှင့် အငယ်စား စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ သို့မဟုတ် အလွတ်သဘောကဏ္ဍတွင်လုပ်ကိုင်ရလေ့ရှိသည့် အမျိုးသမီးဦးဆောင်သည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် ပြန်လည်ရပ်တည်နိုင်အောင် ပိုမိုကြိုးစားရုန်းကန်ကြရသည်။ လိင်မှုဆိုင်ရာနှင့် မျိုးဆက်ပွား ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများ လက်လှမ်းမီရရှိခြင်းတွင်လည်း အပြင်းအထန် ထိခိုက် ဆုတ်ယုတ်မှုများ ရှိခဲ့သည်။ ယုံကြည်အားကိုးနိုင်လောက်သည့် ကိန်းဂဏန်းအချက်အလက်များ မရနိုင်သော် လည်း၊ အားလုံးသော ညွှန်းကိန်းများ၏ ဖော်ပြချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင် ပုံစံမျိုးစုံဖြင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု၊ ကျားမအခြေပြု အကြမ်းဖက်မှုများ တိုးပွားလာသည့်အပြင်၊ အသက်ရှင်သန် လွတ်မြောက်လာ သူများအတွက် တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ပေးသည့် ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် တရားမျှတရေးကို လက်လှမ်းမီ ရယူနိုင်သည့် အကူအညီများလည်း မရှိသလောက်နည်းပါးရာမှ လုံးဝမရှိသည့် အနေအထားမျိုး ဖြစ်ပေါ်နေပါသည်။ ကျားမ တန်းတူညီမျှရေး အဘယ်ကြောင့် အရေးကြီးသနည်းဆိုသော မေးခွန်းအတွက် “လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက တောင်ပံနှစ်ဖက်ပါတဲ့ ငှက်တစ်ကောင်နဲ့တူတယ်ဆိုပါစို့၊ တောင်ပံ တစ်ဖက်ကျိုးသွားရင်၊ အဲ့ဒီငှက်ဟာ ကောင်းကောင်း ပျံနိုင်တော့မှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု ကျွန်မဖြေပါမည်။  တစ်နိုင်ငံလုံးလူဦးရေ၏ ၅၂ ရာခိုင်နှုန်း ပါ၀င်သည့် အမျိုးသမီးများအနေဖြင့် ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်သည့် အဖွဲ့အစည်းများတွင် တန်းတူညီမျှ ကိုယ်စားပြု မပါဝင်နိုင်ခြင်း၊ အခြေခံအခွင့်အရေးများ၊ အလုပ်အကိုင်နှင့် ဝင်ငွေအခွင့်အလမ်းများကို တန်းတူမရရှိခြင်းနှင့် ၎င်းတို့၏ နေ့စဉ်ဘဝတွင် အကြမ်းဖက် ခြိမ်းခြောက်မှုအန္တရာယ် များကို ဆက်လက် ကြုံတွေ့ နေရမည်ဆိုပါက၊ အမျိုးသမီးများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ အခွင့်အရေးများကို အပြည့်အဝ တောင်းဆိုနိုင်စွမ်းနှင့် အသုံးပြုနိုင်ခြင်း မရှိတော့ဘဲ လူ့အဖွဲ့အစည်းသည်လည်း ရေရှည်တည်တံ့ပြီး သာယာဝပြောသော  အနာဂတ်ဆီသို့ တက်လှမ်းနိုင် မည့် လူမှုစီးပွားစွမ်းဆောင်ရည်များကို အပြည့်အဝ  အသုံးပြုနိုင်တော့မည် မဟုတ်ပါ။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ အမျိုးသမီးများ သည် ဘေးဒုက္ခအမျိုးမျိုးကို ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ရပြီး ကြံ့ကြံ့ခံ ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ကုန်ထုတ်စွမ်းအား ဆိုင်ရာ အရင်းအမြစ်များ၊ မျိုးဆက်ပွားအခွင့်အရေးများနှင့်ပတ်သက်၍ တန်းတူညီမျှ မရရှိခြင်းများအပြင် အကြမ်းဖက်မှုနှင့် မတော်မတရားမှုများကို ဆက်လက်ကြုံတွေ့ ခံစားနေရဆဲ ဖြစ်သည်။ မကြာခဏကြုံတွေ့ရသည့် ပြင်းထန်သောအခြေအနေဆိုးများတွင် ဒေသတွင်းနှင့် ရပ်ရွာအဆင့် ရောဂါကပ်ဆိုးနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ရာတွင် အမျိုးသမီးများသည် အဓိကနှင့် အသက် ကယ်ဆယ်ရေး အခန်းကဏ္ဍများတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့်အတူ  လူမှုရေးဆိုင်ရာနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာတွင် စွမ်းစွမ်းတမံ ဆောင်ရွက်နေသူများအဖြစ် တွေ့မြင်ရပြီး ဖြစ်ပါသည်။ ယခင်အချိန်များက ဖယ်ကြဉ်ခံရသည့် အမျိုးသမီးများအနေဖြင့် ထင်သာမြင်သာရှိသော ခေါင်းဆောင်မှု အခန်းကဏ္ဍများတွင် စတင်ဆောင်ရွက်လာမှုမှာ တိုးတက်မှုရှိလာပြီး၊  အမျိုးသမီးထုလှုပ်ရှားမှုအတွင်း စည်းလုံးညီညွတ်မှုသည် မကြုံစဖူး အမြင့်မားဆုံးအချိန်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ သို့သော် ဤကဲ့သို့ အခြေအနေများ‌ ရောက်ရှိရန် အနစ်နာခံ ကြိုးစား ဆောင်ရွက်မှုများစွာရှိခဲ့ပြီး၊  အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တစ်ဦးချင်းနှင့် အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းများသည် အရင်းအမြစ် မလုံလောက်ခြင်း၊ အရင်းအမြစ်များ လျော့ပါး ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေကြုံရခြင်းနှင့် အလုပ်ပိုဝန်ပိခြင်းများအပြင် ၎င်းတို့၏ ဟုတ်တိုင်းမှန်ရာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုမှုများနှင့် ရဲရင့်သော ခေါင်းဆောင်မှုများကြောင့် အွန်လိုင်းတွင်ရော၊ လက်တွေ့ဘဝတွင်ပါ ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုမျိုးစုံကို ပိုမိုကြုံတွေ့ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မှုအစီအစဥ်၏ အစီရင်ခံစာအရ အမျိုးသမီးများသည် အလုပ်အကိုင်ဆိုင်ရာ လူမှုစံနှုန်းများ၊ လုပ်ငန်းခွင်တွင်း စွမ်းဆောင်ရည် ချိုးနှိမ်ခံရမှုများ၊ ၎င်းတို့၏ အိမ်ထောင်စုများနှင့် ရပ်ရွာလူထုအတွင်း ရိုးရာအစဉ်အလာ အခန်းကဏ္ဍများကြောင့် ပဋိပက္ခများ၊ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ နှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အကြပ်အတည်းများနှင့် နောက်ဆက်တွဲ စီးပွားရေး သက်ရောက်မှုများ၏ ဒဏ်ကို အချိုးအစား မမျှတစွာ ထိခိုက်ခံစားကြရသည်။ ယခုနှစ်များအတွင်း အသက်ကယ်ဆယ်ရေး လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီအတွက် ဦးစားပေးခံရသူပေါင်း ၄.၅ သန်းတွင် ၅၂ ရာခိုင်နှုန်းသည် အမျိုးသမီးများ ဖြစ်ကြသည်။ အလွန်ခက်ခဲသော စိန်ခေါ်မှုများရှိနေစေကာမူ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်း သည် ဒေသန္တရ မိတ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများနှင့်အတူပူးပေါင်း၍ ကျားမအခြေပြု အကြမ်းဖက်မှု ကာကွယ်တားဆီးခြင်းနှင့် တုံ့ပြန် ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ HIV/AIDS ကာကွယ်တားဆီးရေး၊ ငွေသားပံ့ပိုးမှုနှင့် စားနပ်ရိက္ခာ ဖြန့်ဖြူးပေးခြင်းများ ပါဝင်သည့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများကို အမျိုးသမီးနှင့် မိန်းကလေးငယ် စုစုပေါင်း ၂.၃ သန်း အား ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဖြည့်ဆည်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။   အမျိုးသမီးများအား နည်းမျိုးစုံဖြင့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများအားလုံး ပပျောက်ရေးဆိုင်ရာ  ကုလသမဂ္ဂ သဘောတူ စာချုပ်တွင် အတည်ပြုလက်မှတ်ရေးထိုးခြင်း၊ အမျိုးသမီးများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ အမျိုးသားအဆင့် မဟာ ဗျူဟာစီမံကိန်း ချမှတ်အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းများကြောင့် ကျားမရေးရာတန်းတူညီမျှရေး၊ အမျိုးသမီး စွမ်းဆောင်ရည် မြှင့်တင်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ လွန်ခဲ့သောဆယ်စုနှစ်များက ကြိုးစားပမ်းစားရရှိခဲ့သည့် တိုးတက်မှု များရှိခဲ့သော်လည်း၊ အကြပ်အတည်းများကြောင့် ဤတိုးတက်မှုရလဒ်များသည် အလုံးစုံ ဆုတ်ယုတ် ပျက်ယွင်းခြင်း သို့ ဆိုက်ရောက်ခဲ့ရသည်မှာ မျက်မြင်ထင်ရှားဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံရှိ အခြေအနေများသည် သေရေးရှင်ရေးတမျှ အရေးကြီးလာသည့်အလျောက်၊ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးဘဝ ကဏ္ဍမျိုးစုံတွင် အမျိုးသမီးများ ဆက်လက် အရေးပါနေခြင်းသည်လည်း မျှော်လင့်အားထားရာ ဖြစ်လာပါသည်။ ကျားမ တန်းတူညီမျှရေးနှင့် အမျိုးသမီးစွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်ရေးတို့တွင် ကြုံတွေ့လာရသည့် ဆုတ်ယုတ် ကျဆင်းနေမှုများကို ရပ်တန့်ရန်၊ မြန်မာအမျိုးသမီးများနှင့် အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းနှင့် ကုလသမဂ္ဂ အေဂျင်စီအဖွဲ့အစည်းများ၏ အရေးပေါ်အကူအညီကို လိုအပ် နေသကဲ့သို့၊ ၎င်းတို့၏ မေတ္တာရပ်ခံမှုများကို နားထောင်ရန်နှင့် ထောက်ခံစည်းရုံးပြောဆိုမှုများကို ၎င်းတို့ကိုယ်စား ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ပေးရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။ ဤသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် အထောက်အပံ့များကို ဒေသန္တရ အခြေအနေနှင့်အညီ အကျိုးရှိထိရောက်စွာ တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများ၏ အသိပညာနှင့် ကွန်ရက်ချိတ်ဆက်မှုများအပေါ် အားထား၍ ဝေးလံခေါင်ဖျားသောနေရာများတွင်နေထိုင်သူ လူဦးရေများအတွက် အကူအညီပေးနေသော အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းများကိုလည်း လိုက်လျောညီထွေဖြစ်ပြီး ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ရှိသော ကူညီပံ့ပိုးမှုများပေးရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။ သန်စွမ်းပြီး၊ ပျက်စီးမှုမရှိသော တောင်ပံနှစ်ဖက် အညီအမျှရှိသည့် ငှက်တစ်ကောင်သည် အမြင့်ဆုံးနှင့် အဝေးဆုံးသို့ ပျံသန်းကာ  ရေရှည်တည်တံ့ပြီးသာယာဝပြောသော အနာဂတ်ဆီသို့ ဦးတည်ပျံသန်းနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ဤမတ်လ ၈ ရက်နေ့နှင့်  နောင်ကာလများစွာတိုင် UN Women ကိုယ်စား ကျွန်မအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျားမ တန်းတူညီမျှရေးအတွက် ယနေ့ကစပြီး အမြဲတမ်း ဆက်လက်ရပ်တည်သွားမည်ဟု ကတိပြုအပ်ပါသည်။

UNDP မှမကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သော အစီရင်ခံစာနှင့် စစ်တမ်းကောက်ယူမှုများအရ ဤဆင်းရဲနွမ်းပါးသူ လူဦးရေအများဆုံးနေထိုင်သည့် ဧရိယာများ (မြို့နယ် ၈ မြို့နယ်)၏ လူဦးရေ လေးပုံတစ်ပုံ (၂၄.၁ ရာခိုင်နှုန်း) သည် လွန်ခဲ့သော (၁၂) လအတွင်းတွင် ဝင်ငွေမရှိဘဲနေရသည့် အခြေအနေကို မကြာခဏ ကြုံတွေ့နေရပါသည်။  ထိုကဲ့သို့သော အခြေအနေများသည် ၎င်း (၈) မြို့နယ်ရှိ အိမ်ထောင်စုများ၏ ကျန်းမာရေးနှင့် ရေရှည်လူမှုစီးပွါး အခြေအနေများကို ခြိမ်းခြောက်နေပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်ဆိုရသော် အိမ်ထောင်စုဝင်များသည် အစားလျော့စားခြင်း၊ အာဟာရပြည့်ဝသော အစားအစာများ လျော့၍စားသုံးခြင်း ၎င်းတို့ပိုင်ဆိုင်သည့် ရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်းများ (စက်တပ်ယာဉ်များ စသည်ဖြင့်) ကို ခွဲခြမ်းရောင်းချခြင်း၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများအား ခံယူကုသမှုမရှိခြင်း စသည့် လတ်တလော ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းသည့် နည်းလမ်းများဖြင့် ဝင်ငွေလျော့နည်းမှုကို ဖြေရှင်းနေရပါသည်။   ဤလေ့လာတွေ့ရှိမှုများသည် လူပေါင်း (၃၀၀၀၀) ကျော် ( သုံးပုံနှစ်ပုံမှာ မြို့နယ်(၈) မြို့နယ်မှ) ၏ စစ်တမ်းကောက်ယူဖြေဆိုမှုများမှ ကောက်နှုတ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ UNDP, UN Women နှင့် UN-Habitat တို့ပူးပေါင်း၍ မြို့နယ် (၈) မြို့နယ်ရှိ မြို့ပြပြည်သူများ၏ လူမှုစီးပွါးဘဝ ဖွံဖြိုးတိုးတက်ရေးခြင်းနှင့် ကြံ့ကြံခံနိုင်စွမ်းတည်ဆောက်ရေးတို့ကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်သည်။ အစီရင်ခံစာနှင့် စစ်တမ်းကောက်ယူမှုများအရ ၎င်းမြို့နယ် (၈) မြို့နယ်ရှိ နေထိုင်သူများသည် အခြားမြို့နယ်ရှိ နေထိုင်သူများနှင့် ယှဉ်သော် စီးပွါးရေးနှင့် လူမှုရေးဆိုင်ရာညွှန်းကိန်းများအားလုံး၌ အခြေအနေ ပိုမိုနိမ့်ကျနေသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။  ၂၀၂၁ မှစတင်သည့် စီးပွါးရေးကျဆင်းလာမှုနှင့် ၂၀၂၂တွင် သိသိသာသာ မြင့်တက်လာသော ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှု၏ နောက်ဆက်တွဲအကျိုးဆက်များကို ရန်ကုန်မြို့ရှိဧရိယာများတွင် တွေ့ကြုံခံစားနေရပါသည်။နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ခွါသွားကြသည့်အပြင် ကုန်ထုတ်လုပ်နေသည့် စက်ရုံများပိတ်သိမ်းသွားခြင်းနှင့်အတူ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းများ မြင့်တက်လာပြီး အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ ရှားပါးလာခဲ့သည်။ လောင်စာဆီဈေးနှုန်းများနှင့် အခြေခံစားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများ အဆမတန်မြင့်တက်သွားမှုကလည်း အိမ်ထောင်စုများ၏ လူမှုစီးပွါးအခြေအနေကို ပိုမိုဆိုးရွားစေသည်။  ဝင်ငွေများ ကျဆင်းလာမှုအပေါ်  အိမ်ထောင်စုများ၏ လတ်တလော ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းသည့် ဗျူဟာများ  စစ်တမ်းကောက်ယူမှုများတွင်  ၂၇.၅ ရာခိုင်နှုန်းသော URP မြို့နယ်(၈) မြို့နယ်မှ အိမ်ထောင်စုများသည် ဝင်ငွေများကျဆင်းလာမှုကြောင့် လွန်ခဲ့သော (၁၂) လအတွင်း အာဟာရပြည့်ဝလုံလောက်စွာ မစားသုံးနိုင်ဟု ဖြေဆိုခဲ့ကြပါသည်။ ဖြေဆိုသူများ၏ ၃၅.၇ ရာခိုင်နှုန်းကျော်သည် ဝင်ငွေမရှိသောကြောင့် အစားလျော့စားခြင်းများလည်း ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု တွေ့ရှိရပါသည်။  ပြည့်သူ့ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုစနစ်များ ဆုတ်ယုတ်အားနည်းလာနှင့်အညီ ပြည်သူများမှာ ယခုအချိန်တွင် ပုပ္ပလိကဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းများကို ၎င်းတို့၏ လိုအပ်သော ကျန်းမာရေး ကုသမှုများအတွက် အားထားနေရသည်။ ဝင်ငွေများကျဆင်းလာမှုကြောင့် လူအများစုမှာ ‌ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများကို လက်လှမ်းမီရရှိရန် အလွန်ခက်ခဲလာကြသည်။ စစ်တမ်းဖြေဆိုသူများ၏ လေးပုံတပုံကျော် ၂၆.၉ ရာခိုင်နှုန်းသည် မိမိသို့ မိမိ၏မိသားစုဝင်များ နာမကျန်းဖြစ်ပါက ဆေးဝါးနှင့်ဆေးကုသမှုကိုမခံယူဖြစ်ပါဟု ဖြေဆိုထားပါသည်။ ဖြေဆိုသူ လေးပုံသုံးပုံသည် ကျန်းမာရေးအတွက် ဆေးဝါးနှင့်ကုသခြင်း ဝန်ဆောင်မှုနှုန်းထားများမှာ အဆမတန်မြင့်မားသဖြင့် ထိုဝန်ဆောင်မှုများကို ရယူရန် ပိုမိုခက်ခဲလာသည်ဟု ဖြေဆိုထားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။  URP မြို့နယ် (၈) ခုမှ စစ်တမ်းဖြေဆိုသူ ၄၃ ရာခိုင်နှုန်းသည် လွန်ခဲ့သော (၁၂) လအတွင်း ဝင်ငွေနည်းပါးလာခြင်းကြောင့် ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ခွဲခြမ်းရောင်းချခဲ့ရသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ အထူးသဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ခွဲခြမ်းရောင်းချခဲ့ရသည့် ဝတ္ထုပစ္စည်းများမှာ မော်တော်ယာဉ်နှင့် အငှားပြေးဆွဲသည့်ယာဉ်များ ဖြစ်နေပါက ၎င်းအိမ်ထောင်စုများ၏ ဝင်ငွေကိုပိုမိုလျော့နည်းစေပြီး ပြန်လည်ရပ်တည်နိုင်ရန် ခက်ခဲစေပါသည်။  ထိုကဲ့သို့‌သော ကျပ်တည်းမှုကို လတ်တလောရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းရာတွင် အဆိုးရွားဆုံးသော နည်းလမ်းတခုမှာ အိမ်ထောင်စုများမှ ၎င်းတို့၏သားသမီးများကို ပညာသင်ယူနေသည့်ကျောင်းမှ နှုတ်ထွက်စေပြီး အလုပ်ခိုင်းစေ၍ ဝင်ငွေရှာဖွေခိုင်းခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ထိုဖြစ်ရပ်များကို စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့သည့် မြို့နယ် (၈) ခုမှ လူဦးရေ လေးပုံတပုံတွင် တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ ကလေးသူငယ်များအနေဖြင့်လည်း ပညာဆုံးခန်းတိုင်အောင် သင်ကြားနိုင်ခွင့်မရှိခြင်းက ၎င်းတို့ကြီးပြင်းအရွယ်ရောက်သောအခါ ပိုမိုကောင်းမွန်သော အလုပ်အကိုင်များ ရှာဖွေနိုင်သည့် စွမ်းရည်ကို ထိခိုက်ကျဆင်းစေသည်။  "ရန်ကုန်၏ မြို့ပြဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုနှုန်းသည် သိသိသာသာမြင့်တက်နေပြီး အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ခြင်းနှင့် ဝင်ငွေလျော့နည်းခြင်းများကလည်း တနေ့တခြား ပိုမိုများပြားလာလျှက်ရှိသည်။ ထိုအခြေအနေများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်မှာ တည်ငြိမ်သောအလုပ်အကိုင်ဖြင့် လူများကို ဝင်ငွေပိုမိုရရှိရန် ပံ့ပိုးပေးခြင်းသည် လူတို့၏ ကျန်းမာရေးနှင့် လူမှုစီးပွါးဘဝကို တိုးတက်စေသည့် ရေရှည်တည်တံ့သော နည်းလမ်းတခုကို လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည်" ဟု UNDP ၏ ဌာနေကိုယ်စားလှယ် Titon Mitra မှ ပြောကြားသည်။  ရန်ကုန်၏ မြို့ပြဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုကို ကျွန်ုပ်တို့ မည်ကဲ့သို့သော နည်းလမ်းများဖြင့် ကူညီနိုင်ပါသလဲ ?  မြို့ပြပြည်သူများ၏ ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်စွမ်း တည်ဆောက်ပေးရေး စီမံကိန်းသည် ပြည်သူများ၏ ဝင်ငွေဖန်တီးမှုနှင့် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ တိုးတက်များပြားလာအောင်ရည်ရွယ်၍ လူငယ်များအတွက် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းသင်တန်းများ ဖန်တီးပေးခြင်း၊ တပိုင်တနိုင်နှင့် အသေးစား စီးပွါးရေးလုပ်ငန်းများ ထူထောင်နိုင်အောင် ပံ့ပိုးပေးခြင်း၊ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းသည့် သောက်သုံးရေသန့်နှင့် ကောင်းမွန်သည့် ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများ လက်လှမ်းမီအသုံးပြုနိုင်အောင်  ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင်လျှက်ရှိသည်။   ပြီးခဲ့သောနှစ်က စီမံကိန်း၏ ရှေ့ပြေးအစီအစဉ်အနေဖြင့် ရန်ကုန်မြို့၊ လှိုင်သာယာမြို့နယ်တွင် စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ရာ သိသာထင်ရှားသော အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည်။ Step-in Step-up  အကယ်ဒမီကျောင်း (SISU) နှင့် ပူးပေါင်း၍ ကျောင်းသားလူငယ် (၄၀၀) ကျော်အား အတတ်မွေးဝမ်းကျောင်းသင်တန်းများ ဖြစ်သည့် ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားဝန်ဆောင်မှု သင်တန်း၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုသင်တန်းနှင့် အခြေခံရုံးလုပ်ငန်းစီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာသင်တန်းများ စသည်ဖြင့် လေ့ကျင့်ပို့ချပေးခဲ့ရာ ‌ဤသင်တန်းကျောင်းများမှ ပြီးဆုံးအောင်မြင်ခဲ့သော သင်တန်းသားအားလုံးမှာ အချိန်ပြည့်အလုပ်အကိုင်များ အသီးသီး ခန့်အပ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။  "ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားလုပ်ငန်းများမှာ ဝင်ရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်ဖို့ဆိုတာ ကျွန်တော့်ရဲ့ အလုပ်ဘဝပန်းတိုင်တခုပါ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော့မှာ အဲဒီလုပ်ငန်းနဲ့ပက်သက်တဲ့ အလုပ်အတွေ့အကြုံတွေ၊ သင်တန်းဆင်းလက်မှတ်နဲ့ အဆက်အသွယ်တွေ ဘာတခုမှမရှိခဲ့ခြင်းက ကျွန်တော့အတွက်တော့ သူများနဲ့ယှဉ်ရင် အလေးမသာဘဲ အကြီးမားဆုံး အခက်အခဲ စိန်ခေါ်မှုတခုဖြစ်နေခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်အလုပ်လုပ်ချင်တဲ့ ဒီလုင်ငန်းနယ်ပယ်နဲ့ ပက်သက်တဲ့ သင်တန်းတွေ တက်ရောက်ဖို့ဆိုတာကလည်း ငွေကြေးအခက်အခဲ‌တွေ အများကြီးရှိတာကြောင့် ရက်တိုသင်တန်းတွေတောင်မှ မတတ်နိုင်ခဲ့ဘူး။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ဘဝအတွက် ရှေ့ဆက်ပြီး ဘာလုပ်ရမှန်းမသိဘဲ လမ်းစပျောက်ခဲ့ရပါတယ်။ အခု UNDP ရဲ့အထောက်အပံ့နဲ့ SISU သင်တန်းကျောင်းမှာ ကျွန်တော်ဝါသနာပါတဲ့ ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားဝန်ဆောင်မှုသင်တန်းကို တက်ရောက်ခွင့်ခဲ့တဲ့ အချိန်ကစပြီး ကျွန်တော့်မှာ အနာဂတ်အတွက်မျှော်လင့်ချက်တွေ၊ အစီအစဉ်တွေ ပြန်လည်ရှိလာခဲ့တယ်။ ဒီသင်တန်းပြီးသွားလို့ အလုပ်ရရင် ကျွန်တော့်ရဲ့ လစာတဝက်ကို ကျွန်တော့်ရဲ့မိသားစုကို ပြန်လည်ထောက်ပံ့ပေးချင်ပါတယ်၊ အထူးသဖြင့်ကျွန်တော့်မိသားစုမှာ မှီခိုနေရတဲ့ မောင်နှမခြောက်ယောက်ရှိတာကြောင့် မွေးချင်းအငယ်ဆုံးနှစ်ယောက်ရဲ့ ပညာရေးစရိတ်အတွက် ထောက်ပံ့ပေးချင်ပါတယ်" ဟု SISU သင်တန်းကျောင်းတွင် တက်ရောက်နေသူ အသက် (၂၄) နှစ်အရွယ် မောင်ရန်နိုင်ထွန်းက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။   ယခုလုပ်ဆောင်လျှက်ရှိသော စီမံကိန်းသည် ကုလသမဂ္ဂ၏ အခြားသော အေဂျင်စီများနှင့်လည်း ပူးပေါင်းဆက်သွယ်၍ လုပ်ဆောင်နေခြင်းဖြစ်သည်။ UN-Habitat အနေဖြင့် ရေအရင်းအမြစ်များ အရည်အသွေးရှိမှုနှင့် လုံလောက်သော ပမာဏရရှိနိုင်စေရန် အစရှိသည့်လုပ်ဆောင်မှုများအပြင် စွန့်ပစ်ရေဆိုးစီမံခန့်ခွဲမှုများကိုပါ ကူညီပံ့ပိုးပေးလျှက်ရှိသည်။ UN Women အနေဖြင့်လည်း ဖယ်ကြဉ်ခံအမျိုးသမီးများအတွက် လူမှုစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့များကဲ့သို့သော အခြေခံဝန်ဆောင်မှုများနှင့် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ပေးလျှက်ရှိကာ အမျိုးသမီးများ ဝင်ငွေစီးပွါးရှာဖွေနိုင်ရန်အတွက်လည်း စီးပွါးရေးစွမ်းဆောင်ရည် မြင့်တင်ပေးရေး အစီအစဉ်များဖြင့် နည်းလမ်းပြသပေးလျှက်ရှိပါသည်။   ကုလသမဂ္ဂဖွံ့ဖြိုးမှုအစီအစဉ်မှ မြို့ပြပြည်သူများ၏ ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်စွမ်း တည်ဆောက်ပေးရေး စီမံကိန်းအနေဖြင့် လာမည့် ၂၀၂၃ တွင် နောက်ထပ်လူပေါင်း ၄၅၀,၀၀၀ ကျော်ကို ရောက်ရှိကူညီပေးနိုင်မည်ဟု မျှော်မှန်းထားသည်။ ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော ကုလသမဂ္ဂဖွံ့ဖြိုးမှုအစီအစဉ်မှ စီမံကိန်းများဖြင့် ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး ၁၁ ခုမှ လူပေါင်းတစ်သန်းကို လက်ရှိအချိန်တွင် ရောက်ရှိကူညီခဲ့ပြီးဖြစ်ပြီး လာမည့် ၂၀၂၄ တွင် လူဦးရေ ၇ သန်းထိ ကျယ်ပြန့်စွာကူညီနိုင်စေရန် မျှော်မှန်းလုပ်ဆောင်လျှက်ရှိသည်။  UNDP ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များအားလုံးသည် သမာသမတ်ကျစွာ ဘက်လိုက်မှုမရှိဘဲ၊ အမှီအခိုကင်း၍ ရပ်ရွာအသိုင်းအဝန်းများသို့ တိုက်ရိုက်ရောက်ရှိပေးပို့စေပါသည်။  'လူမှုစီးပွါးကျဆင်းမှုကို ရင်ဆိုင်ကျော်လွှားနိုင်ရန် ရပ်ရွာလူထုအား ကူညီခြင်း - မြို့ပြပြည်သူများ၏ ကြံ့ကြံ့ခံနို်စွမ်း တည်ဆောက်ပေးခြင်း'  အစီရင်ခံစာအပြည့်အစုံအား အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ဖတ်ရှုရန် ဒီမှာနှိပ်ပါ။

၂၀၂၁ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှစတင်၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အခြေအနေများ ပိုမိုဆိုးရွားလာခဲ့ပြီး၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလအထိ လူပေါင်း ၁.၅ သန်း နေရပ်စွန့်ခွာနေရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ခန့်မှန်းထားသည်။ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် ပြည်သူများ နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင် နေကြရသည်။ ၎င်းတို့ထဲမှ အများစုသည် ဘေးမကင်းသည့်အခြေအနေများကြောင့် ပိုမိုလုံခြုံသောနေရာများသို့ ရွှေ့ပြောင်းနိုင်ခြင်းမရှိကြသေးပေ။ မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်း ကချင်ပြည်နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတို့တွင် လူပေါင်း ၁၂၁,၀၀၀ ကျော် နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်နေရဆဲဖြစ်သည်။ အဆိုပါဒေသများတွင် ၂၀၂၁ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှစတင်ကာ အတင်းအကြပ်နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်စေခြင်းခံရသူအရေအတွက်တိုးပွားလာသော်လည်း အများစုမှာ ရှည်လျား ကြာမြင့်သည့်ပဋိပက္ခအခြေအနေကြောင့် နှစ်ပေါင်းများစွာ နေရပ်စွန့်ခွာရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်နေကြရသူများ ဖြစ်သည်။ ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာအေဂျင်စီ - UNHCR သည် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ နေရပ်စွန့်ခွာပြည်သူများကို ထောက်ပံ့ကူညီရန် ကတိပြုထားလျက်ရှိသည်။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ငွေကြေးကူညီပံ့ပိုးမှုဖြင့် UNHCR သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏အရှေ့မြောက်ဘက်ပိုင်းတွင် နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်ရသူများနှင့်ပဋိပက္ခဒဏ်ခံရပ်ရွာများအတွက် အခြေခံလိုအပ်ချက်အကူအညီများမှသည်ရပ်ရွာပြည်သူများ၏ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်စွမ်းရည်ကိုတည်ဆောက်ပေးသည့်အစီအစဥ်များအထိပါ၀င်သည့်   ပိုမိုကျယ်ပြန့်သည့်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများကူညီပံ့ပိုးပေးပါသည်။ ယင်းဆောင်ရွက်မှုများကို ရပ်ရွာအခြေပြုကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ၊ စခန်းညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှု၊ စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် ပံ့ပိုးကူညီမှု (CCCM)နှင့် နေအိမ်အမိုးအကာနှင့် အစားအစာမဟုတ်သော ပစ္စည်းအကူအညီများ အပြင် ရေရှည်ဖြေရှင်းချက်များအတွက် လမ်းခင်းပေးသည့် ကနဦးနေရပ်ပြန်ခြင်းနှင့် နေရာပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်ခြင်းများအတွက်ပံ့ပိုးကူညီခြင်းများမှတဆင့် ဆောင်ရွက်ပါသည်။ ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်စွမ်းရည်ရှိမှုနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို တည်ဆောက်ခြင်းအားဖြင့်၊ အသက်အရွယ်အမျိုးမျိုး၊ နောက်ခံအကြောင်းအရာမျိုးစုံနှင့် အရည်အချင်းအသီးသီးပိုင်ဆိုင်ထားကြသည့် အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး၊ ယောက်ျားလေးများနှင့် မိန်းကလေးများ အနေဖြင့် နွေးထွေးလုံခြုံသည့်လူမှုပတ်၀န်းကျင်တစ်ခုရရှိစေရန် နှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သောအနာဂတ်ကို တည်ဆောက်နိုင်ရန်ရည်ရွယ်၍ UNHCRမှရေရှည်တည်တံ့သောဖြေရှင်းနည်းများကို ဦးတည်လုပ်ဆောင်နေ ပါသည်။ ကချင်နှင့်ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတို့တွင် ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာသူများအတွက်စခန်းများနှင့်နေရာများကို အရေးပေါ်ထူထောင်ရလေ့ရှိသည်။ လက်ခံကူညီပေးသည့်လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများသည် ပုံမှန်အားဖြင့် ပထမဦးဆုံးတုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ပေးကြသူများဖြစ်ပြီး နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်ရသူများကို ကူညီထောက်ပံ့ရာတွင် ဦးဆောင်သူများဖြစ်သည်။ နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်သူများကိုရပ်ရွာသစ်တွင် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေခြင်းနှင့် ၎င်းတို့အားပံ့ပိုးကူညီပေးလိုသည့်စိတ်စေတနာများကိုပိုမိုဖြစ်ပေါ်စေခြင်းဖြင့် အဆိုပါလက်ခံလူမှုအသိုင်းအဝိုင်း များသည် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခမှထွက်ပြေးလာသူများအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အသက်သွေးကြော တစ်ခုအဖြစ် ကူညီပံ့ပိုးပေးပါသည်။ UNHCR၏လုပ်ဆောင်မှုသည် လက်ခံလူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများမှပံ့ပိုးပေးသော ကျယ်ပြောလှသည့်ပံ့ပိုးကူညီမှုကို ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်ရှိ ဤလက်ခံလူမှုအသိုင်းအဝိုင်း အတွက် UNHCR နှင့် မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများမှလတ်တလောပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည့်နေရပ်စွန့်ခွာပြည်သူများအား အိမ်မိုးသွပ်ပြားများပေးအပ်ခြင်းဖြင့်ပံ့ပိုးကူညီခဲ့ပြီး၊  နေရပ်စွန့်ခွာသူများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ယာယီနေအိမ်များ ကိုယ်တိုင်ဆောက်လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ နေရပ်စွန့်ခွာရမှုဖြစ်ပေါ်လာသည့်အခါ အဆိုပါနေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးရသူများသည် မိမိတို့၏ပိုင်ဆိုင်မှု အနည်းငယ်မျှကိုသာ ယူဆောင်နိုင်လေ့ရှိသည်။ ခြင်ထောင်၊ မီးဖိုချောင်သုံးပစ္စည်း၊ ရေပုံးပျော့၊ အ၀တ်အစားများ၊ ဖျာများ၊ စောင်များနှင့်ဆိုလာမီးအိမ်များအစရှိသည့်အခြေခံအိမ်သုံးပစ္စည်းများပါ၀င်သည့် အဓိကကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်းများအား အရန်သင့်ပေး‌ေ၀နိုင်ရန်ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့တွင် အသင့်ထားရှိသကဲ့သို့ပင် မြန်မာနိုင်ငံတစ်၀ှန်းတွင်လဲထားရှိသည်။ လိုအပ်သည့်အခြေအနေပေါ်ပေါက် လာသည့်အခါ အဆိုပါပစ္စည်းများကို နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်ရသူများထံ အမြန်ဆုံးရောက်ရှိနိုင်စေရန်အတွက် မြေပြင်ရှိ အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များထံသို့ လွှဲပြောင်းပေးအပ်သည်။ ဒေါ်အူဒီရွယ်၊၅၆နှစ်နှင့်သူမ၏မိသားစု၉ဦးသည် ၂၀၁၁ခုနှစ်တွင်လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကြောင့် သူမတို့၏ရွာမှ ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီးအခြားဘေးကင်းရာနေရာကိုရှာဖွေခဲ့ရသည်။ တိုက်ပွဲများဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေပြီး ဘေးကင်း လုံခြုံမှုမရှိသေးခြင်းကြောင့် ၎င်းတို့၏ကျေးရွာသို့ပြန်လည်နေထိုင်နိုင်ရန်အလားအလာမှာ မှေးမှိန်နေဆဲ ဖြစ်သည်။ စိန်ခေါ်မှုများရှိနေသော်လည်း ၎င်းတို့ကဲ့သို့နေရပ်စွန့်ခွာပြည်သူများအနေဖြင့် အခက်အခဲများကို ကြံ့ကြံ့ခံနေဆဲဖြစ်ပြီး တစ်နေ့နေ့တွင် ၎င်းတို့၏နေရပ်သို့ပြန်လည်နေထိုင်နိုင်ရန်မျှော်လင့်ချက်ဖြင့် ၎င်းတို့၏ ဘဝကို ဆက်လက်နေထိုင်ရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေကြသည်။ နေရပ်စွန့်ခွာနေရသူများသည် ဂုဏ်သိက္ခာရှိစွာနေထိုင်နိုင်စေရန် လုံလောက်သောနေအိမ်အမိုးအကာများ ရရှိ ပိုင်ခွင့်ရှိသည်။ ခြောက်လသို့မဟုတ်ထို့ထက်ပို၍ နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်ရသည့်အခြေအနေမျိုးတွင် UNHCRသည် ခိုလှုံရာနေအိမ်အမိုးအကာကိုဦးတည်သည့်အကူအညီကိုထောက်ပံ့ပေးသည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ ဝိုင်းမော် မြို့နယ်ရှိ နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်သူများ၏စခန်းတွင် မိသားစုများအတွက် သဘာ၀ဘေးအန္တရာယ်များမှ ကာကွယ် ပေးနိုင်ယုံမျှမက နေထိုင်ရာနေရာ၊ပိုင်ဆိုင်သည့်ပစ္စည်းများကိုသိမ်းဆည်းရာနေရာဖြစ်သကဲ့သို့ သီးသီးသန့်သန့်၊ သက်တောင့်သက်သာနှင့်စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာလုံခြုံမှုကိုပါပေးစွမ်းနိုင်ရန်ရည်ရွယ်၍နေအိမ်အသစ်များဆောက်လုပ် ပေးလျက်ရှိသည်။ စခန်းတွင်းရှိလမ်းများအလင်းရောင်ရရှိစေရေးနှင့်ဘေးကင်းလုံခြုံမှုကိုခံစားရရှိစေရန် အတွက် ဆိုလာမီးတိုင်များကိုလည်း တပ်ဆင်ပေးထားပါသည်။ စခန်းကော်မတီဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် အသက်၃၈ နှစ်ရှိ မအာချီမီးသည် သူမ၏ရပ်ရွာအတွက်ဆောက်လုပ်လျက် ရှိသည့် နေအိမ်အသစ်များအား လေ့လာကြည့်ရှုခြင်းဖြစ်သည်။ သူမ၏ ဦးခေါင်းအထက်တွင် လက်ရှိ ဆောက်လုပ်လျက်ရှိသည့် ခေါင်မိုးတစ်ခုအားကျေးဇူးတင်စွာဖြင့်ကြည့်ရှုနေခြင်းဖြစ်ပြီး၊ သူမသည် သူမ၏ ရပ်ရွာအသိုင်းအဝိုင်းအတွင်း အခြေခံဝန်ဆောင်မှုများရရှိနိုင်ရန်ကူညီစီစဉ်ပေးသည်။ ရေစုပ်စက်များကဲ့သို့  အခြေခံ အထောက်အပံ့ပစ္စည်းပစ္စယများစွာသည် အများပိုင်ဖြစ်ပြီး စောင့်ရှောက်မှုနှင့် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှု လိုအပ်ပါသည်။ ကချင်ပြည်နယ် ဝိုင်းမော်မြို့နယ်ရှိ ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာနေရသူများအတွက် စခန်းအတွင်းနေ့စဉ်ဘဝ။ အမျိုးသမီးတစ်ဦးသည် သူမမွေးမြူထားသည့်ဝက်များကို အစာကျွေးရန်ပြင်ဆင်နေသည်။ တစ်နိုင်တစ်ပိုင် မြေကွက်ငယ်များဖြင့်စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ကိုင်ခြင်းနှင့် ကြက်များနှင့်၀က်များမွေးမြူခြင်းအားဖြင့် မိမိတို့ကိုယ်တိုင် ပြန်လည်ရပ်တည်နိုင်စွမ်းရှိရန်ကြိုးပမ်းနေပြီး မိမိတို့ဘ၀ကိုပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ရန် လုပ်ဆောင် နေသူများနှင့် အထူးသဖြင့်နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်ရသူအသစ်များအတွက်လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများသည် ဆက်လက်အရေးပါလျက်ရှိသည်။ သူ၏မိသားစုကိုထောက်ပံ့နိုင်ရန်အတွက် အခြေခံလူသုံးကုန်ပစ္စည်းများနှင့်မုန့်ပဲသရေစာများရောင်းချသည့် ဆိုင်ငယ်တစ်ဆိုင်ကို စခန်းအတွင်းဖွင့်ထားပြီး အပိုဝင်ငွေရရှိစေရန်အတွက် စခန်းပြင်ပတွင်လည်း ကျပန်း အလုပ်များလုပ်ကိုင်သည်။ သို့သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည့် ပဋိပက္ခအခြေအနေများနှင့် စီးပွားရေး အခက်အခဲများကြောင့် အလုပ်အကိုင်ရရှိရန်မှာ ပိုမိုခက်ခဲလာပါသည်။ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း နမ္မတူမြို့နယ်မှအမျိုးသမီးတစ်ဦး ယင်း၏နေအိမ်တွင်းတွင် UNHCR မှ ပံ့ပိုးပေးသည့် ဆိုလာမီးအိမ်တစ်လုံးကို ကိုင်ဆောင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းရှိ နေရပ်စွန့်ခွာစခန်း အများအပြားသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလိုင်းနှင့် ချိတ်ဆက်ထားခြင်း မရှိပေ။ ဆိုလာမီးအိမ်များသည် အိမ်မှု ကိစ္စများလုပ်ခြင်း၊ စာကြည့်ခြင်း၊ ဖုန်းအားသွင်းခြင်းနှင့် ညဘက်တွင်ဘေးကင်းစွာဖြင့် ရေအိမ်အသုံးပြုနိုင်ခြင်း စသည့် မိသားစုလုပ်ဆောင်ဖွယ်ရာများကိုညပိုင်းအချိန်တွင် နာရီအနည်းငယ် ပိုမိုလုပ်ဆောင်နိုင်စေသည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ဝိုင်းမော်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာရသူများနေထိုင်ရာစခန်းတွင် နေထိုင်သူ ဦးလွမ်းဇောင်း။ စခန်းအတွင်းရှိနေအိမ်အမိုးအကာများပြုပြင်ရန် သို့မဟုတ် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် လိုအပ်သည့်အခါတွင် သူ၏ရပ်ရွာအသိုက်အ၀န်းမှအခြားသောစေတနာ့ဝန်ထမ်းများနှင့်အတူ ကူညီဆောင်ရွက် ပေးသည်။ စခန်းများစွာတွင် ထိုသို့သော ကိုယ်ထူကိုယ်ထအဖွဲ့များဖွဲ့စည်းခြင်းသည် ရပ်ရွာအသိုက်အ၀န်းများ ကြံ့ကြံ့ခံရပ်တည်နိုင်စွမ်းရည်ရှိရေး၏ အဓိကပင်မကျောရိုးဖြစ်သည်။ ဘဝကိုရှေ့ဆက်သွားရမှာပဲ။ ကချင်ပြည်နယ်၊ဝိုင်းမော်မြို့နယ်မှဒေါ်မရစ်ကိုင်သည် ပြုပြင်ဆောက်လုပ်လျက် ရှိသည့် သူမ၏နေအိမ်ဘေး၌ စေတနာ့ဝန်ထမ်းများအား နေ့လယ်စာကျွေးမွေးနေခြင်းဖြစ်သည်။ သူမနေထိုင်သည့် ယာယီနေအိမ်အမိုးအကာသည် နှစ်အတော်ကြာအသုံးပြုပြီးနောက် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရန် လိုအပ်နေသည်။ နေရပ်စွန့်ခွာပြည်သူများ ဂုဏ်သိက္ခာရှိစွာဆက်လက်နေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးရန် UNHCR သည် မိတ်ဖက်များနှင့်ပူးပေါင်း၍ နေအိမ်အမိုးအကာပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှုလုပ်ဆောင်ရန် ဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည်။ တံခါးသော့အိမ်လဲလှယ်ခြင်းနှင့် ပျက်စီးနေသောပြတင်းပေါက်များကို ပြုပြင်ခြင်းကဲ့သို့သော ရိုးရှင်းသည့်ပြုပြင်ခြင်းလုပ်ငန်းမှ နံရံများနှင့် အမိုးများအစားထိုးပြုပြင်ခြင်း အပါအဝင် ပိုမိုပြည့်စုံသော ပြုပြင်မွမ်းမံခြင်းလုပ်ငန်းအထိ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ နေရပ်စွန့်ခွာစခန်းအများအပြားတွင် နေအိမ်အမိုးအကာများ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှုများ ပြုလုပ်ရန်လိုအပ်လျက်ရှိပြီး အကန့်အသတ်ရှိသောရန်ပုံငွေအရင်းအမြစ်များကြောင့် အထူးသဖြင့် နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်ရဆဲဖြစ်သည့်လူမှုအသိုက်အ၀န်းများနှင့်တကွ နေရပ်စွန့်ခွာသူအသစ်များအတွက် အခက်အခဲများစွာဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းရှိ နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်ရသူများအတွက်UNHCRမှပံ့ပိုးကူညီမှု၏အဓိကအချက်မှာ ရပ်ရွာလူထုစွမ်းဆောင်နိုင်မှုပင်ဖြစ်သည်။ နေရပ်စွန့်ခွာပြည်သူများသည်၎င်းတို့၏ရပ်ရွာများကို ပံ့ပိုးကူညီရန် အခြေခံဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ချက်များတွင်တက်ကြွစွာပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြသည်။ UNHCRကဲ့သို့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာအေဂျင်စီများသည် အသေးစားထောက်ပံ့ငွေများနှင့် ပစ္စည်းများ ကဲ့သို့သော အခြေခံပံ့ပိုးမှုများကိုကူညီပံ့ပိုးပေးပြီး လူမှုအသိုက်အ၀န်းများမှ ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်လိုအပ်ချက်များ အပေါ်အခြေခံ၍ ဦးစားပေးစီမံကိန်းများကိုမိမိတို့ဘာသာခွဲခြားသတ်မှတ်ကာလုပ်ဆောင်ကြခြင်းဖြစ်သည်။                                                                                                                                                                                                                ကချင်ပြည်နယ်ရှိစခန်းတစ်ခုမှ ရပ်ရွာစေတနာ့ဝန်ထမ်းများသည် အစည်းအဝေးများနှင့် အခြားလူထုပွဲများ အတွက် အသုံးများသောနေရာဖြစ်သည့် ရပ်ရွာခန်းမကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရာတွင်ကူညီရန် အတူတကွ လုပ်ဆောင်နေကြခြင်းသည်။ မြစ်ကြီးနားနှင့်ဝိုင်းမော်မြို့နယ်များရှိစခန်းအသီးသီးမှ စေတနာ့ဝန်ထမ်း လူငယ်များပါဝင်သော ကချင်နေရပ်စွန့်ခွာလူငယ်ကော်မတီအဖွဲ့ဝင်များမှ အဆိုပါလှုပ်ရှားမှုများကို ဦးဆောင် လုပ်ကိုင်ကြခြင်းဖြစ်သည်။ UNHCRသည် စခန်းများအတွင်း ရပ်ရွာခေါင်းဆောင်မှုနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် လူငယ်များကိုပါ၀င်လာစေရန် ကြိုးပမ်းမှုတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် ကော်မတီများအား ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးခဲ့ပါသည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ မြစ်ကြီးနားမြို့ရှိစခန်းတစ်ခုမှ သောမတ်စ် (၂၂) နှစ်သည် လူငယ်များ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် စခန်းတွင်းအခြေခံအဆောက်အအုံများတိုးတက်လာမှုများကို လိုက်လံပြသနေခြင်းဖြစ်သည်။ စခန်းစီမံခန့်ခွဲမှု အေဂျင်စီများထံသို့လွှဲပြောင်းပေးအပ်မည့်အစား  လူငယ်များအား UNHCR မှ ပံ့ပိုးကူညီပေးသည့် အသေးစား ထောက်ပံ့ငွေများမှတဆင့် စခန်းပတ်ဝန်းကျင်တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေ‌ရေးအတွက် ၎င်းတို့၏ ဒေသန္တရ အသိပညာကိုအသုံးချလုပ်ဆောင်နိုင်စေရန် လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးထားပါသည်။ ကချင်နေရပ်စွန့်ခွာလူငယ်ကော်မတီ၏တက်ကြွသောအဖွဲ့ဝင်တဦးအနေဖြင့် သောမတ်စ်သည် မိမိ ဆယ်စုနှစ် တစ်စုကျော်ကြာနေထိုင်ခဲ့သည့်စခန်းတွင် ဖြစ်ပေါ်လာသည့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် ဂုဏ်ယူပါသည်။ "ကျွန်တော်တို့ ကိုယ့်ကိုကိုယ်နဲ့ကျွန်တော်တို့ရဲ့အသိုက်အဝန်းကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေဖို့အတွက် အကြံဥာဏ်တွေ ဖလှယ်ကြပြီး အချင်းချင်း အသိပညာတွေမျှဝေကြပါတယ်" ဟု ၎င်းကဆိုသည်။ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း၊ နမ္မတူမြို့နယ်၊ ဆိုင်ဂျာကျေးရွာမှ ရပ်ရွာပြည်သူများ အသစ်တည်ဆောက်ပြီးစီးခဲ့သည့် ရပ်ရွာခန်းမရှေ့တွင် ဓာတ်ပုံအတူတူရိုက်ကူးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။ နေရပ်စွန့်ခွာမိသားစုများနှင့် ၎င်းတို့အား လက်ခံကူညီပေးသည့်လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကြား လူမှုစည်းလုံးညီညွတ်မှုကို မြှင့်တင်ရန်ကြိုးပမ်းမှု တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် အဆိုပါအဆောက်အအုံကိုတည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဆိုင်ဂျာသည် မိသားစုပေါင်း၅၀၀ခန့်ရှိသည့်ခရစ်ယာန်အများစုနေထိုင်သည့်ကျေးရွာတစ်ရွာဖြစ်ပြီး၊ ယင်းတို့အနက် အနည်းစုမှာဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များဖြစ်ကာ ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများဖြစ်သည်။ နေရပ်စွန့်ခွာမိသားစုများ၏ လိုအပ်ချက်များကို သတိချပ်ကာ ရပ်ရွာခေါင်းဆောင်များက UNHCR နှင့် ဒေသခံ မိတ်ဖက်အဖွဲ့ထံချဉ်းကပ်ပြီး ရပ်ရွာလူထုအားလုံးစု‌‌‌ေ၀းတွေ့ဆုံ၍အစည်းအဝေးများကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ခန်းမဆောင်တစ်ခုဆောက်လုပ်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်သူများကိုရပ်ရွာသစ်တွင် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေခြင်းနှင့် ၎င်းတို့အားပံ့ပိုးကူညီပေးလိုသည့် စိတ်စေတနာများပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာ စေခြင်းဖြင့်၊ ဆိုင်ဂျာကဲ့သို့သောလက်ခံလူမှုအသိုင်းအ၀ိုင်းများသည် ဘေးကင်းလုံခြုံမှုကိုရှာဖွေနေသူများ အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အသက်သွေးကြောတစ်ခုအဖြစ်ကူညီပံ့ပိုးပေးပါသည်။ အသက် ၄၆ နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည့် ဦးအင်ဒေါင်လရော်အား ကချင်ပြည်နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်မှ မိုင်းနားဆွတ်ကြိုင် အမည်ရှိ နေရပ်စွန့်ခွာနေထိုင်သူများမှအသစ်တည်ထောင်ထားသည့်ကျေးရွာတွင်ရှိသည့် သူ၏ အိမ်အသစ်ဘေးတွင်ဖွင့်လှစ်ထားသောကုန်စုံဆိုင်ငယ်ရှေ့တွင်ဓါတ်ပုံရိုက်ကူးထားခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့၏ဘဝ ပြန်လည်စတင်နိုင်ရေးအတွက်ကူညီပံ့ပိုးပေးရန်ရည်ရွယ်၍ UNHCR မှ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူမိသားစုတိုင်း အတွက် နေအိမ်များဆောက်လုပ်ပေးခဲ့သည်။ နေရပ်စွန့်ခွာပြည်သူများအနေဖြင့် ခိုလှုံရာစခန်းများမှ ထွက်ခွာနိုင်သည့်အခွင့်အလမ်းများရှာဖွေလာခြင်းနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သည့်ပေါင်းစည်းနေထိုင်မှုမျိုးရရှိနိုင်သည့် မိုင်းနားဆွတ်ကြိုင်ကဲ့သို့သောနေရာများသို့ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်လာခြင်းသည်ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းပိုမိုဖြစ်ပေါ် လာခဲ့သည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်ရှိ ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာပြည်သူများတည်ထောင်ထားသည့် မိုင်းနားဆွတ်ကြိုင်ရွာသစ်မှကလေးတစ်ဦး ရွာသားများအတွက်တပ်ဆင်ပေးထားသည့်လက်နှိပ်ရေတုံကင်မှ ရေထုတ်ယူနေခြင်းဖြစ်သည်။ ကျေးရွာအတွက် စစ်မှန်သောအနာဂတ်အာမခံချက်ရရှိနိုင်ရန် ဒေသခံများသည် အဓိကအခြေခံအဆောက်အဦဆိုင်ရာအကူအညီများတောင်းခံရာတွင်လည်း တက်ကြွစွာလှုပ်ရှားဆောင်ရွက် ခဲ့ကြသည်။ UNHCR နှင့် ၎င်း၏မိတ်ဖက်အဖွဲ့များသည် ကျေးရွာလူထုအတွက် နေအိမ်အမိုးအကာများနှင့် ရပ်ရွာခန်းမများ ဆောက်လုပ်ပေးခြင်းအပြင် အိမ်သာများတပ်ဆင်ပေးခြင်းဖြင့်လည်း ကူညီပေးလျက်ရှိသည်။