ဘဝတစ်ခုအစပြုခြင်းရဲ့ နောက်ကွယ်

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ညောင်ရွှေမြို့နယ် လယ်သစ်အောက်ကျေးရွာက အသက် ၄၀ အရွယ် သားဖွားဆရာမဖြစ်သူ ဆရာမဒေါ်ရွှေမိက "သားဖွားဆရာမတစ်ယောက်ရဲ့ အဓိကအလုပ်ကတော့ သူ့ရပ်ရွာကို အထောက်အကူပေးနိုင်ဖို့ပဲလို့ ကျွန်မယုံကြည်တယ်။ ဒီရပ်ရွာဆိုတာက ကိုယ့်ရဲ့သားချင်းတွေလို တရင်းတနှီး ဆက်နွှယ်နေကြတဲ့သူတွေလေ" လို့ အားအင်ပြည့်တဲ့အသံ၊ မယိမ်းယိုင်၊ ခိုင်မာတဲ့ စိတ်ဓာတ်ကိုဖော်ပြနေတဲ့ မျက်ဝန်းတွေ နဲ့ ပြောပြလာခဲ့ပါတယ်။

ဆေးရုံ ဆေးပေးခန်းတွေ ဝေးပြီး ရှားပါးလှတဲ့ ဒေသတွေမှာ သားဖွားဆရာမတွေဟာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေအတွက် ကယ်တင်ရှင်တွေပါ။

မေလ ၅ ရက်နေ့မှာ ကျရောက်တဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ သားဖွားဆရာမများနေ့ကို ဝေးလံခေါင်သီပြီး ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအတွက် စိန်ခေါ်မှုတွေ ပေါများတဲ့နေရာတွေမှာ အရေးပါတဲ့ စောင့်ရှောက်မှုတွေကို ပေးနေတဲ့  ကမ္ဘာတဝှမ်းက ဒီအသံတိတ် သူရဲကောင်းတွေကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ ကျင်းပကြပါတယ်။

ဆေးရုံဆေးခန်းတွေနဲ့မတူတာက သားဖွားဆရာမတွေဟာ ကိုယ့်ရပ်ကိုယ်ရွာထဲမှာ အချင်းချင်းသိကျွမ်းခင်မင်မှု၊ နားလည်မှုတွေကတစ်ဆင့် ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ပြီး စောင့်ရှောက်မှုပေးကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ညောင်ရွှေမြို့နယ်မှာ ဆရာမဒေါ်ရွှေမိက သူ့ရဲ့ဇာတိရွာဖြစ်တဲ့ လယ်သစ်အောက် ကျေးရွာအပါအဝင် ကျေးရွာပေါင်း (၇) ရွာရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးနေတဲ့ ရှားရှားပါးပါး သားဖွားဆရာမတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။

ဆရာမဒေါ်ရွှေမိက ကြိုတင်ပြင်ဆင်တဲ့အနေနဲ့ လယ်သစ်အောက်ကျေးရွာက သူ့ရဲ့ နေအိမ်လေးကို ယာယီကျန်းမာရေးဌာနတစ်ခုအဖြစ် ပြောင်းလဲပြီး သားဖွားဆရာမတာဝန်တွေကို နေ့စဉ်ထမ်းဆောင်လျက်ရှိပါတယ်။

ဆရာမရဲ့ပထမဆုံးတာဝန်က သွားလာရေးအခက်အခဲတွေကြားထဲကနေ အိမ်မှာဖြစ်ဖြစ်၊ လူနာရဲ့ ရွာတွေဆီလိုက်သွားပြီးဖြစ်ဖြစ် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေအတွက် ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုတွေ ပြုလုပ်ပေးတာဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာမက မိခင်အားလုံး မွေးဖွားချိန်အထိ စောင့်ရှောက်မှု အပြည့်ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပေးပြီး ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန် အရေးကြီးတဲ့ကာလတွေမှာ လိုအပ်တဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေကိုလည်း စီစဉ်ပေးပါတယ်။ မိခင်တွေက ချိန်းထားတဲ့အချိန်ရောက်မလာခဲ့ရင်တောင် ဆရာမက ကိုယ်တိုင်ဖုန်းဆက်ပြီး လိုအပ်တဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေလုပ်ဖို့ သူတို့အိမ်တွေကို ကိုယ်တိုင်လိုက်သွားလေ့ရှိပါတယ်။

"ကျွန်မမိတ်ဆွေတွေဆီ အလည်သွားရင်တောင် အဲဒီရွာမှာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးရှိမရှိ စုံစမ်းကြည့်တယ်" လို့ ဆရာမကပြောပြပါတယ်။ တချို့ရက်တွေမှာ တစ်နေ့ကို အနည်းဆုံး သုံးယောက်လောက်အိမ်တိုင်ရာရောက် သွားစစ်ဆေးပေးတယ်၊ တစ်ခါတလေ ငါးယောက်လောက်အထိကို ကြည့်ပေးပြီး တစ်ခါတလေဆို ဆယ်ယောက်လောက်အထိကို များသွားတတ်ပါတယ်။

ဆရာမက မွေးကင်းစကလေးငယ်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကိုလည်း အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ပေးပါသေးတယ်။ မွေးမွေးပြီးချင်း အချိန်မှာ စစ်ဆေးတာတင်မကဘဲ မွေးကင်းစ ကလေးတွေကို အသက်အပိုင်းအခြားအလိုက် နောက်ဆက်တွဲ စစ်ဆေးဖို့ လမ်းညွှန်ချက်တွေအတိုင်း စေ့စေ့စပ်စပ် ကြည့်ရှုပေးပါတယ်။ ဆရာမက သူကုသပေးလို့မရနိုင်တဲ့ လူနာတွေဆိုရင် ဆေးရုံ ဆေးခန်းတွေကို မြန်မြန်ဆန်ဆန်ပဲ လွှဲပို့ပေးပါတယ်။ ကံကောင်းထောက်မစွာနဲ့ ရောဂါပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖြစ်တာမျိုးက ဖြစ်ခဲပေမယ့် မကြာသေးမီကတော့ ကလေးတစ်ယောက်ကို အသက်ရှူလမ်းကြောင်းရောဂါတစ်ခုကြောင့် ဆေးရုံကို လွှဲပို့ပေးခဲ့ပါတယ်။

ကျေးရွာငယ်လေးတစ်ခုက သားဖွားဆရာမတစ်ယောက်အနေနဲ့ သူရင်ဆိုင်ရတဲ့ အခက်အခဲတွေက တော့မနည်းမပါဘူး။ ဒီအခက်အခဲတွေထဲက တစ်ခုကတော့ ဆေးဝါးပစ္စည်းတွေကို အကန့်အသတ်နဲ့ပဲ ရရှိနိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာမက Sun Community Health (SCH) နဲ့ UNICEF က ပံ့ပိုးပေးတဲ့ မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ ဆေးဝါးတွေနဲ့ အသေးစားရောဂါတွေကို ကုသပေးပါတယ်။ ဆေးရုံကို ချက်ချင်းလွှဲပြောင်းပေးဖို့လိုအပ်တဲ့ အရေးပေါ်ဖြစ်ရပ်မျိုးကဖြစ်ခဲပေမယ့် ဖြစ်လာတဲ့အခါ ဆရာမက စစ်ဆေးပြီး အချိန်မှီလွှဲပို့ပေးပါတယ်။ မွေးကင်းစကလေးမိခင်တွေအားလုံးဟာ SCH နဲ့ UNICEF က ထောက်ပံ့တဲ့ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးသုံးပစ္စည်းတွေ၊ အဝတ်စအနှီးတွေ၊ ဦးထုပ်၊ ခြေအိတ်တွေ ပါဝင်တဲ့ မွေးကင်းစကလေးစောင့်ရှောက်ရေး ပစ္စည်းတွေ ရကြပါတယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေအနေနဲ့ ဆေးရုံတက်ဖို့၊ ဗိုက်ခွဲမွေးဖို့ လိုအပ်တဲ့အခါ ဆရာမက ဒီမိခင်တွေကို ငွေကြေးအထောက်အပံ့ရရှိအောင် တက်တက်ကြွကြွ တိုက်တွန်းပေးလေ့ရှိပါတယ်။ ငွေ ၃ သိန်းကျပ်အထိရနိုင်တဲ့ ယူနီဆက်က ပံ့ပိုးတဲ့ ထောက်ပံ့ကြေးကြောင့် မိခင်တွေက သူတို့လိုအပ်တဲ့စောင့်ရှောက်မှုကို ငွေရေးကြေးရေး စိတ်ပူစရာမလိုဘဲ ရရှိနိုင်ကြမှာဖြစ်ပါတယ်။

“ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေအတွက် ထောက်ပံ့မှုရတော့လေ တကယ့်ကို စိတ်သက်သာရကြပါတယ်။ မိသားစုတွေအနေနဲ့လည်း မွေးဖို့ဖွားဖို့ ကုန်ကျစရိတ်အတွက် စိတ်အေးလက်အေးဖြစ်သွားကြတာပေါ့နော်။” 

ဆရာမက မိခင်တွေကို အုပ်စုငယ်လေးတွေဖွဲ့ပြီး သိကောင်းစရာတွေကို ပုံမှန်မျှဝေပေးရင်း တစ်ခါတစ်ရံ လူနာတွေက သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာနဲ့ ငွေကြေးကိစ္စတွေကိုပါ ယုံယုံကြည်ကြည် ဖွင့်ဟပြောပြတတ်တာကို သတိထားမိပါတဲ့အကြောင်းကိုလည်း ပြန်ဝေမျှခဲ့ပါတယ်။

" ကျွန်မက ဒီအချိန်လေးတွေမှာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အကြောင်း၊ ကလေး ကျန်းမာရေးနဲ့ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးအကြောင်းတွေကို အမြဲဆွေးနွေးပေးဖြစ်တယ်။ ပြီးတော့ သူတို့ရဲ့ အခက်အခဲတွေကိုလည်း ကြိုးစားပြီးနားထောင်ပေးတယ်။ ကျွန်မက စိတ်ကျန်းမာရေးပညာရှင် မဟုတ်တော့ နားထောင်ပေးရတာ သိပ်တော့မလွယ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်မက စိတ်ကိုဖွင့်ထားပြီး သူတို့ ဘေးကင်းကင်းနဲ့ မီးဖွားနိုင်အောင် မှန်မှန်ကန်ကန် လမ်းညွှန်ပေးတယ်၊ စိတ်ကျန်းမာဖို့ဆိုတာ ကိုယ်ကျန်းမာဖို့လိုပဲ အရေးကြီးတဲ့အကြောင်းနဲ့ အကောင်းမြင်တဲ့စိတ်မွေးဖို့ကိုလည်း အလေးပေးပြောပြပေးဖြစ်ပါတယ်။” 

"ကျွန်မတို့ လုပ်နေတဲ့အလုပ်တွေကို ပိုကောင်းအောင်လုပ်နိုင်ဖို့ Sun Community Health နဲ့ UNICEF လို အဖွဲ့အစည်းတွေက ပံ့ပိုးပေးနေတာတွေကို သိပ်ကျေးဇူးတင်တယ်" လို့ ဆရာမက ပြောပြရင်း မျက်ဝန်းမှာ ကျေနပ်ပီတိနဲ့ တောက်ပနေပါတယ်။ "မိခင်တွေနဲ့ ကလေးတွေကို ကူညီပေးချင်တဲ့ကျွန်မရဲ့ စိတ်ဆန္ဒက ကျွန်မရှေ့ဆက်ဖို့အတွက် တွန်းအားပါပဲ။ အဖွဲ့အစည်းတွေက အမြဲပံ့ပိုးကူညီနိုင်မယ်ဆိုရင် မိခင်နဲ့ကလေးတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ဘဝတွေကို ပြောင်းလဲလာအောင် ကျွန်မကူညီပေးနိုင်မယ်လို့ ခိုင်ခိုင်မာမာ ယုံကြည်ပါတယ်။"

*ဤဆောင်းပါးကို UNICEF မြန်မာ ဝက်ဘ်ဆိုဒ် တွင် မူရင်းရေးသားထုတ်ဝေခဲ့ပါသည်။